Tłoczenie metali jest jednym z rodzajów obróbki plastycznej. Może odbywać się ono na prasach mimośrodowych lub hydraulicznych. Zastosowanie konkretnej prasy uzależnione jest przede wszystkim od wymaganej formy jaką chcemy uzyskać z kawałka metalu. Tłoczenie obejmuje swoim zakresem cięcie, kształtowanie i łączenie elementów.
Rodzaje tłoczników
Podstawowym narzędziem montowanym na prasach jest tłocznik. Składa się on z dwóch elementów składowych a mianowicie z matrycy, która znajduje się na dole oraz ze stempla, który jest górną częścią tłocznika. Wśród podstawowych rodzajów tłoczników wyróżnić możemy:
- wykrojniki,
- tłoczniki gnące,
- ciągowniki,
- tłoczniki do wyciskania i kształtowania innymi sposobami,
- tłoczniki złożone.
Wszystkie powyższe tłoczniki sprawiają, że obróbka na prasach może być wykonana z dużą dokładnością. Innym podziałem tłoczników jest podział na narzędzia jednotaktowe oraz progresywne.
Pierwsze wykonują tylko jedną operację (może składać się z kilku elementów). Z reguły na narzędzie wkładany jest fragment metalu bądź wcześniej przygotowanej części i wykonywany jest jeden cykl, po którym dany element jest ściągany. W przypadku narzędzi progresywnych najczęściej stosuje się coile czyli zwiniętą w rolkę stal o różnej grubości, która podawana jest przez prostowarkę i następnie tłoczona na narzędziu w kilku etapach. Na tłocznikach progresywnych można uzyskać dużo większą ilość produkcji oraz większą szczegółowość tłoczonych detali.
Smarowanie materiału przed obróbką
Podczas tłoczenia na prasach z tłocznikami progresywnymi powstają duże naprężenia materiału oraz w skutek tarcia wytwarzana jest duża ilość ciepła. Żeby zminimalizować tarcie i ochronić zarówno tłoczony materiał jak i tłoczniki stosuje się różnego rodzaju oleje charakteryzujące się różnym stopniem lepkości. Dobór odpowiedniego oleju uzależniony jest od rodzaju stosowanej stali (lub innych metali), od głębokości tłoczenia oraz od wymagań klienta (na przykład wymaganie oleju odparowującego).