Obróbka plastyczna jest metodą obróbki metali, która prowadzi do trwałej zmiany kształtu (gięcie blach) oraz wymiarów obrabianego materiału (cięcie), a także zmiany jego struktury poprzez wykorzystanie działania sił zewnętrznych (wyoblanie).

Obróbka plastyczna na zimno i na gorąco

Proces obróbki plastycznej metali wykorzystuje ich właściwość, którą jest zdolność do odkształceń trwałych (plastycznych). Pozwala ona na przeróbkę odlanych wlewków na różnego typu półwyroby (blachy, pręty czy kształtowniki) oraz produkcję wielu wyrobów metalowych (nity, śruby itd.). W porównaniu z obróbką skrawaniem wymaga użycia mniejszej ilości obrabiarek, co przekłada się na mniejszą ilość odpadów materiałowych.

Proces kształtowania metali przebiega na zimno (odkształcenie osiągane jest w temperaturze mniejszej od temperatury rekrystalizacji) lub na gorąco (odkształcenie osiągane jest w temperaturze wyższej od temperatury rekrystalizacji). Podział ten uzależniony jest od temperatury rekrystalizacji odkształcanego metalu oraz od prędkości odkształcenia w stosunku do prędkości rekrystalizacji.

Obróbka plastyczna i jej zastosowanie

W Polsce rozwój obróbki plastycznej, w szczególności walcowania, następował wraz z rozwojem hutnictwa. W chwili obecnej obróbka plastyczna jest powszechnie stosowana w hutnictwie i przemyśle metalowym jako walcownictwo, tłocznictwo, kuźnictwo oraz ciągarstwo. Procesy te w znacznym stopniu poprawiają właściwości mechaniczne oraz strukturę obrabianego metalu doprowadzając do rozdrobnienia gruboziarnistej struktury odlewu, rozciągnięcia zanieczyszczeń niemetalicznych czy sprasowania niewielkich pęcherzy. Do obróbki plastycznej wykorzystuje się takie maszyny jak prasy, wycinarki laserowe i plazmowe oraz giętarki, zwijarki, żłobiarki, gilotyny, znakowarki czy walcarki.